Kimyasal Madde Satın Alan İşletmeleri Bekleyen Tehlikeler ve Alınması Gereken Önlemler

Kimyasal Madde Satın Alan İşletmeleri Bekleyen Tehlikeler ve Alınması Gereken Önlemler Endüstrinin hızlı bir ivme ile yükselmesi sonucunda kimyasal maddelerle sürekli olarak temas halindeyiz. Kimyasal maddeler ile ilgili birçok yeni düzenleme geliyor, fakat gündelik iş hayatında yeni gelişmeleri çoğu zaman gözden kaçırabiliyoruz. Tehlikeli kimyasal maddelerin yönetimi ülkemizde ciddi derecede önem gerektiren bir alan olup, bu konuda ülkemizde 27 adet yasal düzenleme vardır. Dolayısıyla kullandığımız kimyasalların tesisimizde sadece MSDS’inin (Malzeme Güvenlik Formu) bulunması asla yeterli değildir.

Arıtma tesislerinde de kullanılan birçok arıtma kimyasalının tehlikeli olduğu düşünüldüğünde arıtma tesisi işleten firmaların çok dikkatli olması gerekiyor.

Bu yazımızda sadece taşımacılık üstünde yoğunlaşıp, tehlikeli kimyasal madde taşımacılığında ne tür önlemler alınması gerektiği hakkında ana konuları ele alacağız.

Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı (TMGD) Hizmet Alma Zorunluluğu

Tehlikeli madde üreten, taşıyan, depolayan, elleçleyen, etiketleyen ve ambalajlayan firmaların tehlikeli maddeler konusunda uzman bulundurma zorunluluğu vardır.

Ulaştırma Bakanlığından Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi alan firmalar Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı bulundurmak veya bu konuda hizmet almak zorundadırlar.

Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Hakkında yayınlanan Tebliğin2.Maddesinin (a)fıkrasına göre tehlikeli madde taşımacılığı sürecinde yer alan ve bir takvim yılı içerisinde net elli ton ve üstü miktarlarda işlem yapan, gönderen, paketleyen, yükleyen, dolduran ve boşaltan olarak faaliyette bulunan işletmeler ile toplam araç taşıma kapasitesi elli ton üzerinde olan taşımacılık işletmeler, (b)fıkrasına göre miktarına bakılmaksızın ADR bölüm ( 1.1.3.6.3) tabloda yer alan ve taşıma kategorisi sıfır olan tehlikeli maddeler ile iştigal eden ve tehlikeli madde taşımacılığı sürecinde yer alan, gönderen, paketleyen, yükleyen ve dolduran olarak faaliyette bulunan işletmeler tehlikeli madde güvenlik danışmanı bulundurmak zorundadırlar. Kısaca belirtmek gerekirse, miktarına bakılmaksızın virüsler, patlayıcı maddeler gibi çok tehlikeli maddeler (ADR bölüm 1.1.3.6.3) ve net 50 ton üzerinde patlayıcı maddeler dışında tehlikeli maddeler ile bir şekilde ilgilenen her firma bulundurmak zorundadır. Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanının bulunmaması halinde Ulaştırma Bakanlığı İşletmelere Yedi Bin TL’lik ceza kesmektedir.

Her yıl E-devlet üzerinden Ulaştırma Bakanlığının sistemine giriş yapılarak kimyasal taşımacılığı yapılan miktarların bildirimi yapılmaktadır.

Ayrıca arıtma tesisi bulunduran firmalar, kullandıkları arıtma kimyasallarını her yıl bu sisteme kayıt ettirmeleri gerekir.

Tehlikeli Kimyasal Madde Taşımacılığında Kimler Ne Kadar Sorumlu?

Tehlikeli maddenin taşımacılığında kimyasalı üreten, depolayan, etiketleyen, ambalajlayan, taşıyan ve satın alan firmalar sorumlu tutuluyor. Dolayısıyla tehlikeli kimyasal maddeler sadece satan firmalar değil, satın alan firmalarda cezai işleme tabi tutuluyor. Bundan dolayı satın alımını yapan firmalar tedarikçilerinin ambalajından, kullanılan taşıma araçlarının yükümlülüklerine kadar birçok sorgulamayı yaptıktan sonra ürünlerini almaları gerekiyor.

Tehlikeli Kimyasal Maddelerin Ambalajı Nasıl Olmalı?

Tehlikeli kimyasal maddeler genellikle bidon, varil veya IBC içerisinde satılmaktadır. Ambalajları ise içerisinde bulundurdukları kimyasallara özel olarak üretilmektedir. İhtiyacımız olan ambalajı içerisinde bulunduracağımız kimyasalın UN numarasına göre belirlenir. Piyasada bulunan bir çok tedarikçi özel UN numaralı bidon, varil veya IBC satışını yapmaktadırlar.

Ayrıca ambalaj üzerinde mutlaka etiket bulundurulmalıdır. Bu etiketin üzerinde kimyasalın adı, UN numarası, tehlike işaretlemeleri, üretim tarihi, son kullanma tarihi gibi bilgilerin olması gerekir.

Etiketleme ve işaretlemelerin standartları hakkında detaylı bilgi almak isteyenler TSE’nin yayınlamış olduğu 43031 numaralı standardını inceleyebilirler.

Tehlikeli Kimyasal Madde Taşıyan Aracın Özellikleri Ve Araçta Bulundurulması Gereken Malzemeler Ve Evraklar

Taşıma yapacak olan araçta olması gereken malzeme ve ekipmanları aşağıdaki gibi sıralayabiliriz;

  • Araç tabanın sızdırmaz palet ile kaplanmış olması gerekir.
  • Aracın önünde ve arkasında boş turuncu levha olması gerekir. Araç kimyasal madde taşırken bu levha açık konumda, kimyasal taşımıyorsa kapalı konumda (katlanmış konumda) bırakılır.
  • Araçta ADR kiti bulundurulmalıdır. Bu kitin içinde emdirme pedleri vs. bulunur. Herhangi bir kimyasal sızıntı olması halinde önlem amaçlı bulundurulmalıdır.
  • Aracın büyüklüğüne göre ABC tozlu yangın söndürme tüplerinin bulundurulması gerekir.
  • Araçta göz durulama sıvısı bulundurulmalıdır.
  • Taşıma esnasında kimyasalın teslim edileceği firmaya ait düzenlenmiş irsaliye ile birlikte kimyasalın detaylarının bulunduğu özel teslimat formu araçta bulundurulmalıdır.
  • Araçta kaza raporu formu bulundurulmalıdır.
  • Tehlikeli Maddeler ve Tehlikeli Atık Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Poliçesi.
  • Taşıtlar için geçerli ADR Uygunluk Belgesi (Ambalajlı taşımada gerek yok).
  • Kimyasal taşımacılığı ile ilgili detaylı bilgilendirilmelerin bulunduğu yazılı talimat araçta olmalıdır.
  • Taşınacak kimyasalların MSDS’leri araçta olmalıdır.
  • Her araç için, tekerleğin çapı ve aracın azami kütlesine uygun büyüklükte en az bir takoz.
  • İki adet dikilebilir uyarı işareti.
  • Araç ekibinin her bir üyesi için bir acil durum maskesi.
  • Kürek (yalnızca tehlike etiketi numaraları 3, 4.1, 4.3, 8 veya 9’a sahip katılar ve sıvılar için gereklidir).
  • Kanalizasyon örtüsü (yalnızca tehlike etiketi numaraları 3, 4.1, 4.3, 8 veya 9’a sahip katılar ve sıvılar için gereklidir).
  • Toplama kabı (yalnızca tehlike etiketi numaraları 3, 4.1, 4.3, 8 veya 9’a sahip katılar ve sıvılar için gereklidir).

her bir araç ekibi üyesi için;

  • Bir ikaz yeleği (EN 471:2003 + A1:2007 standardında açıklandığı şekilde).
  • 8.3.4 hükümlerine uygun portatif aydınlatma aparatları.
  • Bir çift koruyucu eldiven ve
  • Göz koruyucu donanım (örn. koruyucu gözlükler).

Yukarıda bulunan tüm önlemler arıtma kimyasalları için de geçerlidir.

Tehlikeli Kimyasal Madde Taşıyan Araç Sürücünün Sahip Olması Gereken Özellikler

  • Şoförün SRC 5 belgesine sahip olması gerekir. Bu belgeye özel kuruluşların vermiş olduğu eğitimlere katılarak, devlet tarafından sınava tabi tutulduktan sonra sahip olabilir.
  • Şoförün ilk yardım eğitimi ve yangın eğitimini alması gerekir. Bu konuda sertifikalarını almış olmalıdır.

Tehlikeli Kimyasal Taşımacılığında Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Konular

  • Eğer aracın içerisinde birden fazla türde kimyasal bulunacak ise kimyasal yükleme ve depolama matrisine uygun olarak depolanmalıdır. Bu şekilde birbirlerine bulaşmaları halinde korozyon, yanma veya patlamaya neden olabilecek riskler ortadan kaldırılmış olunur.
  • Araç içerisinde kimyasal taşınması yapılıyor ise misafir yolcu kabul edilmemelidir.
  • Araç içerisinde kimyasal taşınması var ise kesinlikle sigara içilmemesi gerekir.
  • Kimyasalın yüklenmesi ve boşaltılması esnasında belirli yetkililer dışında kimyasal ile yapılacak işlemlerin seyredilmesi gerekir.
  • Kimyasal doldurma veya boşaltma esnasında aracın park freni çekilmiş olmalıdır.
  • Kimyasal yüklü araçların tünellerden geçmesi ve İstanbul’da bulunan 1. ve 2. köprüden geçmesi yasaktır. Kimyasal yüklü araçlar sadece  Yavuz Sultan Selim Köprüsünden bedel karşılığında konvoy ile birlikte geçebilirler.

Sonuç Olarak

Ülkemizde tehlikeli kimyasal madde taşımacılığı esnasında ortaya çıkabilecek kazaları ve olası çevresel felaketlerin önüne geçebilmek için tüm yasal mevzuatın incelenmesi ve detaylı analiz edilerek gerekli uygulamaların hayata geçirilmesi gerekmektedir.

Tehlikeli madde kimyasal taşımacılığı ilgili eksik kaldığınız noktalar veya geliştirmek istediğiniz noktalarda bizlerle iletişime geçilmesi halinde gerekli bilgilendirmeler ve yönlendirmeleri yapmaktan memnuniyet duyarız.

Unutmayalım; bizler her zincirin bir halkasıyız ve zincirin gücü en zayıf halkası kadardır.

detaylı bilgi için lütfen bizi arayın.