Çevre Felaketleri

Çevre Felaketleri Değerli okurlarımız, bu yazımda sizlere son 50 yıl içinde insanların dünyaya nasıl zarar verdiğinin en büyük kanıtı olan 5 büyük çevre felaketinden bahsedeceğim.

Çevre Felaketleri, doğadaki çeşitli unsurlar yardımıyla ve bu unsurlara dolaylı ya da dolaysız olarak başka unsurlara insan eliyle verilen zararlara bağlı gelişen felaket “Çevre Sorunu” olarak adlandırmak doğru bir tanımlama olacaktır. Felaketlerden doğanın kendi olayları ile gelişen ve ortaya çıkan çeşitlerine doğal kaynaklı “Doğal Felaket” adı verilmektedir. Yüzyıllardır doğa kendi içinde oluşan felaketleri bir şekilde düzenleyebilmekteyken insanoğlunun eliyle ortaya çıkan felaketler suni birtakım koşullar oluşturduğundan doğa kendi kendini yenileyememektedir. Bununla birlikte ozon tabakasının delinmesi, küresel ısınma gibi aklımıza gelemeyecek türden çevre felaketlerine neden olmaktadır.

Geçmişte akıllarda iz bırakan birçok çevre felaketi insan eliyle gerçekleşmiştir. Bu çevre sorunlarını sıralarsak;

1- Çernobil Felaketi

20. yüzyılın en büyük nükleer kazası olarak da bilinen Çernobil faciasının üzerinden yıllar geçmiş ama bu felaketin izleri hala silinememiştir. Büyük felaket, 26 Nisan 1986’da Ukrayna Pripyat şehrinin 14,5 km kuzeybatısında olan Çernobil şehrinde yaşanmıştır. Nükleer santralin dördüncü reaktöründe meydana gelen patlamanın nedeni ise; her biri 1.000 Megawatt (MW) gücünde olan dört reaktörün hatalı tasarımının yanı sıra, reaktörlerden birinde deney yapmak için güvenlik sisteminin devre dışı bırakılıp peş peşe hatalar meydana gelmesine yol açan teknisyenlerin ve SSCB yetkililerin ihmalkârlığıydı. Patlamanın ilk aşamasında 31 kişi daha sonralarında kurtarma ve temizleme çalışmalarına katılan 4000 kişi, 1 sene içinde hayatını kaybetmiştir.  Ukrayna, Rusya ve Belarus’ta 2004 yılına kadar 18 yaş altı 4000 çocukta tiroit kanseri vakası görüldü. Sayısız çocuk, yetişkin ve hayvan mutasyona uğradı. 

Felaketin ardından Türkiye de, kanser oranının çok ciddi bir şekilde artacağı ve etkileri günümüzde bile devam eden bir döneme girmiş oldu. 1986’daki kanserli hasta oranı, 1987’de Marmara Bölgesi’nde iki, Karadeniz’de üç katına çıktı ve çok sayıda insanımızın da ölümüne sebep oldu.

2- Bhopal Felaketi

3 Aralık 1984’de Hindistan’ın Madhya Pradesh eyaletinde Bhopal’de Amerikan Union Carbide şirketine ait tarım ilacı fabrikasında büyük bir gaz kaçağı oldu. Kaza nedeni önce sabotaj olarak açıklandı. Daha sonra Hindistan hükümetinin araştırma ekibi, kazanın fosgen ayırma ünitesindeki bir filtreyi su ile temizleyen bir işçinin hattaki vanaları ıslattığı ve suyun 610 nolu tanka böylece karıştığını açıkladı.

Eyalet hükümeti çevrede yaşayan 3787 kişinin derhal öldüğünü bildirdi. Haftalar içinde 3000 daha sonra ise 8000 kişinin öldüğü bildirildi. Toplam ölümler 15 bine dayandı. Yaralıların sayısının 558 125 olduğu bildirildi. Bunların 38 478’inin geçici engelli olduğu, 3900’ünün ise ciddi ve sürekli engelli kaldığı saptandı. Bu felaketin Çernobil’den bile daha çok etkileri olduğu yorumları yapıldı.

3- Kuveyt Petrol Yangınları

1991’de Irak askeri güçleri, Körfez Savaşı’nın ardından Kuveyt’ten geri çekilirken 600 civarı petrol kuyusunu ateşe verdi. 7 ay sonra, bunların daha ancak 400 civarı kontrol altına alınabilmişti. Basra Körfezi zehirli duman, is ve kül ile kaplandı. Yağmurların simsiyah yağdığı bölgede petrolden göller oluştu. Durum öyle bir noktaya gelmişti ki, ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi NASA, “Bölgedeki kum ve çakılın petrol ile birleşip katılaşarak Kuveyt’in neredeyse yüzde 5’ini kaplayan bir tabaka oluşturduğunu” belirtti. Petrol içeren sis içinde kalan tahıllar çürüdü, hayvanlar ise akciğerlerini kaplayan sıvı yüzünden telef oldu.

4- Love Canal Felaketi

1978 yılında, New York’un şehir dışında kalan bölgesindeki Niagara Şelalesi’nin yakınlarında bulunan Love Canal, işçi sınıfının yaşadığı yüzlerce ev ve bir okuldan oluşan sakin bir kasabaydı. Kullanılmayan bir kanal sahası olan Love Canal bölgesi, 40’lı ve 50’li yıllarda endüstri firmalarının yaklaşık 22 bin ton kimyasal atıkla doldurduğu bir çöplük haline geldi.

Hooker Chemical Company isimli firmanın, 1940 ve 1953 yılları arasında New York’un kuzeybatısında bulunan Love Canal hendeğine tam 22.000 ton zehirli atık boşalttığı ortaya çıktı. Niagara civarlarından çocuk ve yetikşin yüzlerce insanın benzer şikâyetlerle ard arda hastanelere akın etmeye başlaması kuşku uyandırmıştı. Lösemi, astım, epilepsi ve daha pek çok hastalık oranında anormal bir artış vardı. Biraz araştırılınca, sebebi bulundu. Su ve topraktan alınan numunelerde benzen ve dioksin gibi son derece zehirli maddelerin yanı sıra, yüzlerce farklı kanserojen bileşime çok yüksek miktarlarda rastlandı. Yüzlerce ölüme sebep olan bu felaketin ardından, bölge tamamıyla boşaltıldı; karantinada tutuldu ve temizlenebilmesi yıllarca mümkün olamadı.

5- Seveso Felaketi

Seveso, kuzeybatı İtalya’da, Milano’ya 20 km uzaklıkta küçük bir kasabadır. Kentin hemen yanı başındaki, ICMESA Chemical Company’ye ait fabrikada 10 Temmuz 1976 günü trikloro fenol (TCP) üretimi yapan bir reaktörde patlama oldu ve beyaz bir gaz bulutu çevreye yayıldı. Bu zehirli gaz, bugüne kadar bilinen en zehirli gazlardan dioksin (TCCD) idi. Kasabada kısa bir süre içinde hayvan ölümleri görülmeye başladı. Patlamadan 5 gün geçtikten sonra hastaneye başvurular başladı. Yapılan kontroller sonunda kasabada geniş bir bölgenin tamamen kirlendiği anlaşıldı ve 100 kadar ev tamamen boşaltıldı. Kasaba halkına kan testleri uygulanarak kontrol edildi. Bu olay insanların mide bulantısı, bulanık görüş ve özellikle çocukların “klorakne” denilen cilt hastalığı yüzünden yatağa düşmelerine neden oldu.

Özet olarak şunu söyleyebiliriz ki; tarihler boyunca çeşitli birçok felaket meydana gelmiş ancak, bizler bu felaketlerden ders çıkarmak yerine dünyamızı her geçen gün daha fazla felakete sürüklüyoruz. Bu noktada yapmamız gereken en temel davranış, gelecek nesillerimizi düşünüp, mevcut sistemin daha çevreci olmasını ve bu konuda bilinçlendirilmesini sağlamak olacaktır. Bu şekilde, hem geleceğimizi hem de doğamızı korumuş olacağız.

detaylı bilgi için lütfen bizi arayın.